Día de los Muertos to najstarsze meksykańskie święto religijno-etniczne. Pochodzi sprzed 3000 lat, ze zwyczajów ludów prekolumbijskich Ameryki Środkowej. Początkowo polegało na wystawianiu czaszek poległych podczas rytuałów symbolizujących życie i śmierć. W XVI w. pod wpływem konkwistadorów hiszpańskich stało się mieszanką ludowego zwyczaju i katolickich świąt. Obecnie ulega coraz silniejszym wpływom anglosaskiego Halloween.
Obchodzone jest 1 i 2 listopada w powiązaniu z katolickimi świętami Wszystkich Świętych (Todos los Santos) i Zaduszek (Día de los Fieles Difuntos). Podobnie jak te święta ma na celu czczenie życia pozagrobowego zmarłych i więzi rodzinnych. W przeciwieństwie do smutnej refleksji, jaka towarzyszy katolikom, Día de los Muertos ma formę wesołej zabawy. W tradycji meksykańskiej, Dzień Zmarłych jest radosną okazją, bowiem zmarli nadal egzystują, a ich dusze cieszą się w towarzystwie swoich świętujących rodzin.
Jednym z elementów święta są czaszeczki (calaveritas), zwane również pod nazwą
"rymowanek" (rimas). Są to krótkie (zazwyczaj czterowierszowe) satyryczne skecze o ludzkich czaszkach żyjących osób, którym śmierć prawi rymowanki zza grobu, lub ryciny (litografie) czaszek, wykwintnie poprzebieranych ludzkich szkieletów, personifikacji śmierci.
Innymi symbolami Día de los Muertos są:
·Ludzkie czaszki zrobione z cukru (calaveras de dulce), często doprawione tequillą, czekoladą czy szarłatem wyniosłym (spożywczym), opatrzone imionami zmarłych albo dla żartu imionami osób nadal żyjących. Są spożywane przez rodzinę i przyjaciół.
·Chleb zmarłych (pan de muerto) jest specjalnym wypiekiem ze słodkiego ciasta z jajkiem, o przeróżnym kształcie, od prostych, zaokrąglonych bułek do czaszkopodobnych, poprzez figurki zajączków z piszczelami, pokrytych lukrem.
·Kwiaty służące do dekoracji grobów 1 i 2 listopada, np. wieńce z róż, słoneczników, jak i innych. Najważniejszym jest rodzima meksykańska aksamitka wzniesiona, hodowana przez prekolumbijskich Azteków, zwana w Meksyku Kwiatem Zmarłych (Flor de Muertos). Aksamitce tej przypisuje się moc wzywania i prowadzenia dusz osób zmarłych do ołtarzy ku ich czci.
·Ołtarze ku czci zmarłych i pielgrzymki cmentarne. Wg tradycji, dusze dzieci powracają na cmentarze podczas odwiedzin wykonanych przez ich rodziny pierwszego listopada, a dusze dorosłych – drugiego. W przypadku niemożności złożenia odwiedzin u grobu, z powodu jego braku, czy z powodu przemieszczenia się rodziny z dala od rodzinnego cmentarza, wznosi się ołtarze w domach o specyficznym i detalicznym składzie rytualnych ofiar (ofrenda, w liczbie mnogiej ofrendas). Są to m.in. przygotowane potrawy, chleb zmarłych, szklanki z wodą, a dla dusz dorosłych zmarłych – butelki z mezcalem, tequilą, pulque czy atole (gorącym napojem opartym na skrobi kukurydzianej, często czekoladowym), cygara; natomiast, dla dusz dzieci – nawet zabawki. Zestaw ofrendas jest umieszczany przy portretach zmarłych, otoczonych zapalonymi woskowymi świeczkami zwanymi veladora (w liczbie mnogiej veladoras).
{jumi [*6]}
Día de los Muertos to najstarsze meksykańskie święto religijno-etniczne. Pochodzi sprzed 3000 lat, ze zwyczajów ludów prekolumbijskich Ameryki Środkowej. Początkowo polegało na wystawianiu czaszek poległych podczas rytuałów symbolizujących życie i śmierć. W XVI w. pod wpływem konkwistadorów hiszpańskich stało się mieszanką ludowego zwyczaju i katolickich świąt. Obecnie ulega coraz silniejszym wpływom anglosaskiego Halloween.
Obchodzone jest 1 i 2 listopada w powiązaniu z katolickimi świętami Wszystkich Świętych (Todos los Santos) i Zaduszek (Día de los Fieles Difuntos). Podobnie jak te święta ma na celu czczenie życia pozagrobowego zmarłych i więzi rodzinnych. W przeciwieństwie do smutnej refleksji, jaka towarzyszy katolikom, Día de los Muertos ma formę wesołej zabawy. W tradycji meksykańskiej, Dzień Zmarłych jest radosną okazją, bowiem zmarli nadal egzystują, a ich dusze cieszą się w towarzystwie swoich świętujących rodzin.
Jednym z elementów święta są czaszeczki (calaveritas), zwane również pod nazwą
"rymowanek" (rimas). Są to krótkie (zazwyczaj czterowierszowe) satyryczne skecze o ludzkich czaszkach żyjących osób, którym śmierć prawi rymowanki zza grobu, lub ryciny (litografie) czaszek, wykwintnie poprzebieranych ludzkich szkieletów, personifikacji śmierci.
Innymi symbolami Día de los Muertos są:
·Ludzkie czaszki zrobione z cukru (calaveras de dulce), często doprawione tequillą, czekoladą czy szarłatem wyniosłym (spożywczym), opatrzone imionami zmarłych albo dla żartu imionami osób nadal żyjących. Są spożywane przez rodzinę i przyjaciół.
·Chleb zmarłych (pan de muerto) jest specjalnym wypiekiem ze słodkiego ciasta z jajkiem, o przeróżnym kształcie, od prostych, zaokrąglonych bułek do czaszkopodobnych, poprzez figurki zajączków z piszczelami, pokrytych lukrem.
·Kwiaty służące do dekoracji grobów 1 i 2 listopada, np. wieńce z róż, słoneczników, jak i innych. Najważniejszym jest rodzima meksykańska aksamitka wzniesiona, hodowana przez prekolumbijskich Azteków, zwana w Meksyku Kwiatem Zmarłych (Flor de Muertos). Aksamitce tej przypisuje się moc wzywania i prowadzenia dusz osób zmarłych do ołtarzy ku ich czci.
·Ołtarze ku czci zmarłych i pielgrzymki cmentarne. Wg tradycji, dusze dzieci powracają na cmentarze podczas odwiedzin wykonanych przez ich rodziny pierwszego listopada, a dusze dorosłych – drugiego. W przypadku niemożności złożenia odwiedzin u grobu, z powodu jego braku, czy z powodu przemieszczenia się rodziny z dala od rodzinnego cmentarza, wznosi się ołtarze w domach o specyficznym i detalicznym składzie rytualnych ofiar (ofrenda, w liczbie mnogiej ofrendas). Są to m.in. przygotowane potrawy, chleb zmarłych, szklanki z wodą, a dla dusz dorosłych zmarłych – butelki z mezcalem, tequilą, pulque czy atole (gorącym napojem opartym na skrobi kukurydzianej, często czekoladowym), cygara; natomiast, dla dusz dzieci – nawet zabawki. Zestaw ofrendas jest umieszczany przy portretach zmarłych, otoczonych zapalonymi woskowymi świeczkami zwanymi veladora (w liczbie mnogiej veladoras).
{gallery}5183{/gallery}
{jumi [*6]}