Fort ten zbudowany został w roku 1775 przez szejka Humajda ibn Raszida Al Nuaimi (17..? – 1816), drugiego historycznego władcę tego beduińskiego państewka założonego przez jego ojca, szejka Raszida ibn Hamida Al Nuaimi, który osiedlił się tu, na brzegu Zatoki Perskiej, ze swoim plemieniem. Nielicznym wówczas, ale jednym z potężniejszych w ówczesnej Arabii. Na starym zdjęciu z początku XX w. jakie oglądam w mieszczącym się obecnie w forcie muzeum, widać niewielką forteczkę otoczoną przez piaski pustyni. Fort ten, główny punkt obrony, siedziba władcy i centrum administracyjne Adżmanu, zbombardowali w 1820 r. Brytyjczycy.
Ludzie mieszkali tu już 100.000 lat temu
Po czym objęli nad tym i sąsiednimi szejkanatami protektorat na niemal półtora wieku. Adżmański fort był też kilkakrotnie niszczony w trakcie walk z sąsiadami oraz odbudowywany. Trzeba jednak podkreślić, że nowe arabskie państewko, podobnie jak sąsiednie szejkanaty, nie powstało na ziemi bez przeszłości. Wręcz przeciwnie, co zresztą potwierdzają eksponaty z wykopalisk archeologicznych eksponowane w muzeum, ludzie pojawili się około 100 tys. lat temu. Chociaż tutejsza pustynia była trudna do przebycia przez ówczesnych pra-ludzi: Homo erectus i neandertalczyków, nie mówiąc o życiu na niej.
Ale już w neolicie, od około VII w. p.n.e., pustynne ludy koczownicze hodowały tu wielbłądy i osły. A wcześniej, bo od III tysiąclecia p.n.e. sięgały tutaj wpływy cywilizacji mezopotamskiej i asyryjskiej. Od VI w p.n.e. zaś perskiej, później hellenistycznej, a około 250 r. n.e. sasanidzkiej. W VII w. n.e. pojawili się tu muzułmanie. W XVI w. kilka fortów na terenie obecnych ZEA założyli Portugalczycy, dzieląc z czasem wpływy z Turkami Osmańskimi. Po nich zaś, jak już wspomniałem, Brytyjczycy. Aż do powstania – burzliwe szczegóły pomijam – federacji szejkanatów, od 1971 r. Zjednoczonych Emiratów Arabskich.
Siedziba szejka
Wróćmy jednak do tutejszego fortu. Jako siedziba szejka i centrum administracyjne służył on do 1970 roku. Później przez 10 lat był głównym komisariatem policji szejkanatu, oczywiście z „loszkami” dla przestępców. Po czym formalnie na prośbę, faktycznie polecenie szejka Humajda V ibn Raszida Al Nuaimi powstało w nim w 1981 r. muzeum archeologiczne. Z bogatym działami: historycznym i etnograficznym oraz prezentacją dawnych zawodów mieszkańców. Do fortu otoczonego otynkowanymi, niezbyt wysokimi murami zbudowanymi z kamieni koralowca, z kilkoma basztami, wieżą wiatrową zapewniającego nawiew świeżego powietrza oraz z jedną bramą, prowadzi palmowa aleja.
http://kurier365.pl/globtroter/azja/25374-ajman-w-bedui%c5%84skim-forcie-1.html#sigProId0a411f3aba
Już w niej stoją pierwsze zabytkowe armatki. Na terenie przed bramą, po jej prawej stronie, znajduje się, pod namiotowymi dachami, kolekcja starych łodzi rybackich oraz służących poławiaczom pereł, z którego to zajęcia słynął Adżman. Łodzie te, nazywane – o czym informują tabliczki przy nich w językach: arabskim i angielskim, Sam’aa, a także wiosłowe Dawar Shami oraz Hoori do transportu towarów, budowano nie tylko na potrzeby własne, ale również sprzedaż do innych szejkanatów. Obok nich można oglądać kołowroty pomagające w wyciąganiu łodzi na brzeg.
Wykopaliska ze starożytnego cmentarza
Po przekroczeniu bramy i kupieniu biletu za 5 dirhamów (ok. 5,50 zł. – nie ma żadnych zniżek, tylko bilet rodzinny, bez względu na liczbę jej członków płacą 15 DRH, a dzieci do lat 6 wchodzą darmo) wchodzi się na niewielki wewnętrzny dziedziniec. Z niego, z poziomu ziemi oraz piętra, wchodzi się do poszczególnych pomieszczeń – sal wystawowych . Co bywa, także dosłownie, szokiem termicznym. Na zewnątrz bowiem, nawet na początku listopada, gdy w Emiratach rozpoczyna się główny sezon turystyczny, bo w okresie letnim temperatury bywają tu zabójcze, jest temperatura około 40ºC.
Natomiast w pomieszczeniach ekspozycyjnych około 20º C. Przy czym w niektórych nawiew klimatyzatorów niemal „urywa głowy”. Z tego powodu część zwiedzających bardziej wrażliwych na przeziębienia rezygnuje z oglądania eksponatów. A warte są one tego. Ciekawa jest część archeologiczna pochodząca z wykopalisk na starożytnym cmentarzu w rejonie Al Muwaihat. Najstarsze eksponaty pochodzą z około 3 tys. lat p.n.e. Jest to ceramika oraz biżuteria. Uwagę, zwłaszcza arabistów, przyciągają stare manuskrypty i księgi. Oglądam i fotografuję m.in. stare egzemplarze Koranu.
