Większość, a praktycznie chyba niemal wszyscy, żyją z turystyki. Zarówno z hotelarstwa i gastronomii, pracy w tutejszej wytwórni pamiątek w jaką przekształcono dawną szwalnię, jak i w muzeach oraz przy organizacji imprez. W każdą sobotę lipca organizowane są tu bowiem Święta Ogórka. Ponadto doroczne Otwarte festiwale filmów rysunkowych, zaś od 2010 roku Festiwale Rosyjskiej Bani (łaźni).
Cenne zabytki
Oglądać jest tu co. Przede wszystkim suzdalski kreml. Ponadto wspomniane pięć klasztorów: Spaso-Jefimiejew (Zbawiciela i św. Eutymiusza), Pokrowski (Opieki Matki Bożej), Aleksandrowski, Rizpołożenski (Złożenia Szat Matki Bożej) i Wasilewski (Wasyla Błogosławionego).
Przewodnik zachęca również do zobaczenia Rynku – Placu Handlowego z podcieniami handlowymi, przynajmniej kilku cerkwi, a także usytuowanego przy wjeździe do miasta od strony Włodzimierza Skansenu architektury drewnianej. Ze średniowiecznych umocnień suzdalskiego kremla pozostały tylko resztki wałów o długości niespełna 1,5 km. Nieliczne fragmenty dawnej dębowej palisady można obejrzeć w muzeum. Najważniejszą budowlą kremla jest najstarszy tutejszy zabytek, „białokamienny" Sobór Rożdiestwa Bogorodicy – Narodzin Matki Bożej wzniesiony w latach 1222-1225 na miejscu dwu wcześniejszych świątyń.
Nie zachował się on, niestety, w postaci za XIII w, gdyż z tamtych czasów jest tylko dolna część jego murów. To, co wznosi się wyżej, powstało w trakcie przebudowy w XVI w. Ale już tylko dla zobaczenia tej świątyni warto przyjechać do Suzdala. Bogato dekorowane są w jej najstarszej, dolnej części, kamienne, wapienne mury. Całe wnętrze: ściany, stropy, kolumny. Wykusze okienne pokrywają freski i malowidła. Wśród XVII-wiecznych znajdują się fragmenty o wiele starszych. Zachwyca żywością barw, niedawno odrestaurowany pięciopiętrowy ikonostas z XVII wieku. Podobnie jak liczne ikony na ścianach, czy wielka metalowa, ze szkłem, latarnia w kształcie świątyni o pięciu cebulastych kopułach.
Muzealne skarby
I wiele innych sprzętów, np. metalowe sarkofagi, złocony tron arcybiskupi, liczne świeczniki, krzyże itp. Szczególną uwagę przyciągają dwuskrzydłowe metalowe drzwi wykonane w XIII w. z brązu i pokryte scenami z Nowego Testamentu oraz z życia św. archanioła Michała – patrona ruskich książąt. Wykonanymi ze złota, rzadko już stosowaną obecnie techniką „ogniowego złocenia". Poszczególne prostokąty tych drzwi podzielone są półokrągłymi ramami, zaś, również złoconą kołatkę, trzyma w pysku głowa lwa. W przeszłości świątynia ta była zarazem nekropolią suzdalskich książąt i cerkiewnych hierarchów.
Z soborem sąsiaduje trzypoziomowa, kamienna siedziba arcybiskupów. Budowano ją przez 200 lat od końca XV w. dobudowując poszczególne części. Obecnie jest siedzibą muzeum, w którym eksponowane są już niemal tysiącletnie dzieje miasta. W postaci wykopalisk archeologicznych, dzieł miejscowych rzemieślników, a także mebli, sprzętów i przedmiotów związanych z życiem mnichów oraz suzdalskich kupców. Bo to zawsze była najsilniejsza warstwa społeczna miasta. W budynku tym można oglądać również zbiory lokalnej sztuki staroruskiej. Szczególnie ciekawe są ikony z XV w."Błagowieszczenie" („Zwiastowanie") i „Metropolita Aleksej".
{gallery}16994{/gallery}
Naprzeciwko soboru stoi dzwonnica z 1635 roku, na której w końcu XVII w. zamontowano kuranty wybijające godziny, kwadranse, a nawet minuty. Na terenie kremla znajdują się jeszcze dwie cerkwie: Nikolska (św. Mikołaja) z roku 1766 oraz Rożdiestwa Christowa – Narodzin Chrystusa, której budowę zakończono w 1775 roku. Pierwszą z nich, drewnianą, przeniesiono tu z wioski Glatowo z okolic innej z miejscowości na Złotym Pierścieniu, Juriewa Polskiego w roku 1960. W pobliżu kremla stoją także inne cerkwie. Zaś przy dobrej pogodzie, dysponując czasem, warto przejść się dookoła niego resztkami dawnych wałów.
Cerkwie i monastyry
Z kremlem, przy tej samej ulicy Lenina, sąsiaduje wspomniany Rynek. Główna budowlą na nim są parterowe podcienia handlowe z lat 1806-1811 zbudowane wg. projektu arch. A. Wierszyńskiego, zajmujące całą zachodnią pierzeję placu. Obok niej z obu stron stoi sześć cerkwi, w większości zamkniętych. Wszystkie zbudowano w XVIII wieku tworząc razem ciekawy zespół architektoniczny. Najstarsza, Wchoda Gospodina w Jerusalim – Wjazdu Jezusa do Jerozolimy, powstała w latach 1702-1707. W tym ostatnim roku oddano również wiernym cerkiew pw. św. Konstantyna i Heleny. Jest ona czynna i obecnie. W 1732 r. cerkiew Woskresienija (Zmartwychwstania).
Pozostałe trzy wkrótce. Kazańskiej ikony Matki Bożej w 1739 r. Paraskiewy Piatnicy w 1772. Zaś jako ostanią: Ikony Bożej Materii Wsiech Skorbiaszczych Radosz (MB Bolesnej) wzniesiono w latach 1750-1787. Od północy z Rynkiem sąsiaduje monastyr Rizpołożeński (Złożenia Szat) z metryką od 1207 roku, ale obecnym kształcie z wieków XVI-XIX. Szczyci się on najwyższą, 72-metrową dzwonnicą z początki XIX w. oraz soborem pod tym samym wezwaniem, z XVI w. zbudowanym na wzór Soboru Archangielskiego moskiewskiego Kremla. A także Świętymi Wrotami – podwójną bramą w murach obronnych, z wieżyczkami nakrytymi spiczastymi zakończeniami.
Z klasztorem tym sąsiaduje od zachodu cenny zabytek świecki: Dom kupca Lichenina.
A nieco dalej na północny zachód od niego Monastyr Pokrowski (Opieki Matki Bożej), żeński z połowy XIV w, zwrócony mniszkom pod koniec XX wieku. Także w nim główną budowlą jest sobór pod tym samym wezwaniem z lat 1510-1518. Początkowo był on miejscem... zesłania żon carów, które popadły w niełaskę. I z ich pobytem tutaj wiąże się sporo ciekawych historii oraz anegdot. Najdalej na północy centrum miasta, ale również przy tej samej jego głównej ulicy, leży największy, najważniejszy oraz w przeszłości jeden z najbogatszych w Rosji monastyrów – Spaso-Jefimiejew (Zbawiciela i św. Eutymiusza). Ale o nim, oraz o skansenie suzdalsko-włodzimierskiej architektury drewnianej napiszę już osobno.
