czwartek, kwiecień 25, 2024
Follow Us
×

Ostrzeżenie

JFolder::pliki: Ścieżka nie jest folderem. Ścieżka: /home/kur365/domains/kurier365.pl/public_html/images/23026.
×

Uwaga

There was a problem rendering your image gallery. Please make sure that the folder you are using in the Simple Image Gallery Pro plugin tags exists and contains valid image files. The plugin could not locate the folder: images/23026
wtorek, 16 luty 2016 00:00

Kuks. Perła baroku nad Łabą (2) Wyróżniony

Napisane przez Cezary Rudziński
Oceń ten artykuł
(1 głos)
Kuks. Perła baroku nad Łabą (2) Fot.: Cezary Rudziński

Zastąpiono je wiernymi kopiami, a oryginały, ze względu na niszczący wpływ na piaskowiec wilgoci oraz różnice temperatur, przeniesiono do galerii w dawnej głównej sali szpitalnej. Hrabia stworzył też ogromną bibliotekę około 40 tys. dzieł. Z których wiele, jako „bluźnierczych", została skonfiskowana, a nawet spalona przez funkcjonariuszy Kościoła katolickiego. Z którym, pozostając katolikiem, miał poważne konflikty. Na potrzeby szpitala powstała także, w 1711 roku, wielka apteka „Pod Granatem" (U granátového jabłka). O czym przypomina tekst na starej, drewnianej tablicy.

Apteka z XVIII wieku
Jest to drugi pod względem wieku, a zarazem najcenniejszy zabytek tego typu w całym kraju. Apteka niemal kompletnie wyposażona w oryginalne sprzęty i akcesoria z połowy XVIII w. M.in. bogato zdobione regały. Na aptecznych półkach stoją drewniane, z drewna lipowego moczonego w byczej krwi oraz porcelanowe i szklane pojemniki na leki. Leki wytwarzano głównie na miejscu, zachowały się więc liczne moździerze z brązu, również oryginalne wagi itp. W trakcie przeprowadzonej niedawno, wspomnianej rewaloryzacji, odzyskały one dawny blask. Podobnie jak piękne malowidła stropowe.

Taniec Śmierci

Można się w niej dowiedzieć np. do czego przydawała się wilcza wątroba, albo proszek z mumii. Oprócz apteki, w kompleksie muzealnym „Hospital Kuks" znajduje się również Muzeum Farmacji, z odrębnymi biletami wstępu. Bo od 1997 r. całość stanowi muzeum państwowe. Szpital założony przez hr. A. Šporka czynny był do roku 1938. Niemcy po zajęciu Sudetów zlikwidowali go, a prowadzących go zakonników przegonili. Tworząc tu dla faszystowskiej organizacji młodzieżowej Hitlerjugend dom poprawczy. Od 1945 r. działał tu ponownie szpital dla obłożnie chorych. A po rewaloryzacji muzeum.
Podczas niej odsłonięto m.in., wcześniej zamalowany wapnem, duży cykl 50 malowideł ściennych w szpitalnych korytarzach, „ Taniec Śmierci". Przestawia on równość ludzi – od królów, władców i możnowładców, poprzez przedstawicieli różnych stanów i zawodów, aż po nędzarzy – w obliczy śmierci. W muzeum oglądam również liczne obrazy oraz rzeźby dawnych właścicieli, stare sztychy przedstawiające Kuks przed powodzią i inne eksponaty. Trochę makabryczny zestaw stanowi, wspomniana już, czaszka matki fundatora tego zespołu umieszczona w czarnym, drewnianym, przeszklonym meblu z krzyżem na wierzchu.

Portret mamusi i jej... czaszka

A obok niego, ustawiony na sztalugach, jej olejny portret z czasów młodości. O galerii rzeźb, aptece oraz ogrodach francuskich i tarasach już napisałem. Bardzo ciekawy jest, również znajdujący się w programie zwiedzania całego kompleksu z przewodnikiem, kościół p.w. św. Trójcy. W jego podziemiach mieści się zborowy grobowiec rodowy Šporków. Sklepienie kościelnej nawy rozpięte jest na wysokości 25 m. nad posadzką. Ołtarz główny wykonano ze stiuku, a jego centralnym punktem jest obraz przedstawiający wskrzeszenie Łazarza.

{gallery}23026{/gallery}
Nad wejściem do zakrystii znajduje się rzeźba Archanioła Michała walczącego z białym diabłem. W kościelnych oknach umieszczono małe witraże z portretami fundatora i jego żony, hrabianki Franciszki Apolonii Sweerts. Na ścianach uwagę zwracają ołtarze, obrazy i freski, m.in. ze sceną Pokłonu Trzech Króli. I rzeźbiona oraz złocona barokowa ambona, a także wiele innych detali. Trafiłem na moment, gdy w kościele, przed głównym ołtarzem, niewielki koncert na instrumentach wykonanych przede wszystkim z rogów różnych zwierząt, dali dwaj mnisi. Demonstrowali oni również poszczególne instrumenty oraz ich dźwięk.

Betlem, galeria win i ścieżka rowerowa

W odległości około 2 km od szpitala i uzdrowiska, w dawnym Nowym Lesie, znajduje się inny, znacznie gorzej zachowany, zespół rzeźb, też stworzony przez hr. A. Šporka. Nazywany jest Betlemem (Betlejem, taką nazwą określa się w Czechach szopki bożonarodzeniowe) od wyrzeźbionej tam sceny Pokłonu Trzech Króli. Przy tworzeniu tam również innych, licznych rzeźb, pracował obok innych artystów także M. Braun. Było to miejsce, do którego, dla poprawy zdrowia i kondycji, mieli spacerować – i spacerowali kuracjusze. Wiem, że rzeźby te zachowały się tylko częściowo i w różnym stanie.
Niestety, nie mieliśmy czasu, aby i je zobaczyć. Zresztą wrażeń z tego, co widzieliśmy w Kuksie, było i tak bardzo dużo. W kompleksie „Hospital Kuks" obecnie w piwnicach znajduje się Galeria Czeskiego Wina z ogromnym wyborem rodzimej produkcji. Jest też ścieżka dydaktyczna „Kuks Šporka" prowadząca obok 12 miejsc i obiektów, m.in. wystawy „Zagłada i odrodzenie Kuksu". Dla amatorów kolarstwa zaś 30 kilometrowej długości ścieżka rowerowa nad Łaba, do Hradca Králové. Organizowane są też różnorodne imprezy kulturalne. Nic dziwnego, że ściąga tu coraz więcej turystów. Także z pobliskiej Polski.

Autor uczestniczył w międzynarodowej podróży studyjnej dla dziennikarzy (Press Trip) zorganizowanej przez Czeską Narodową Organizację Turystyczną Czech Tourism w Pradze.

a