Chorwacja: wyspa Pag ^Wyróżniony

Jej mieszkańcy dzięki zachowaniu wielowiekowej tradycji i zagmatwanym losom mówią do dzisiaj aż w 4 dialektach. Jednak jej znakiem rozpoznawczym są owce i wyrabiane z ich mleka sery, misterne koronki, a także unikatowy stary gaj oliwny.

Morska sól na wagę złota

Wyobraźcie sobie zamiast porośniętych wzgórz – biel gołej skały. Iście księżycowy krajobraz. Nie bez powodu, ulokowana poniżej masywu gór Velebit, Pag co chwila smagana jest schodzącymi ze szczytów gwałtownymi podmuchami wiatru. Bura, bo o niej mowa, to stała mieszkanka wyspy. Dzięki jej gwałtownym podmuchom cała Pag pokryta jest solą morską naniesioną wprost z Velebickiego kanału. A to tylko dodaje wyspie niezwykłego uroku.

• Chorwacja, wyspa Pag Chorwacja, wyspa Pag
• Chorwacja, wyspa Pag, koronkarstwo Chorwacja, wyspa Pag, koronkarstwo
• Chorwacja, wyspa Pag Chorwacja, wyspa Pag
• Chorwacja, wyspa Pag, koronczarka Chorwacja, wyspa Pag, koronczarka
• 
• Chorwacja, wyspa Pag Chorwacja, wyspa Pag
• Chorwacja, wyspa Pag Chorwacja, wyspa Pag
•  

Już od stuleci z morskiej wody pozyskuje się tutaj sól. Pierwsze pisane informacje pochodzą na ten temat z X wieku, kiedy to 1 kg soli był wart tyle, co 1 kg złota. W czasach panowania Wenecji solana na Pagu była jedyną w tej części Adriatyku, która mogła swobodnie pracować, bo jej niewątpliwą przewagą była od zawsze wyjątkowa jakość otrzymywanego produktu. W 1m3 wody znajduje się tutaj prawie 30 kg soli, w której można znaleźć ponad 50 różnych składników mineralnych potrzebnych ludzkiemu organizmowi do dobrego funkcjonowania. Zatem kto współcześnie marzy o odrobinie Adriatyku w swojej własnej wannie, powinien kupić w Chorwacji trochę Paškiej soli i po prostu dodać ją do kąpieli.

Słynne owcze sery

Pag słynie również z niezwykłych serów. Wyrabiane głównie z mleka autochtonicznego gatunku owiec, które pasą się na porośniętych skąpą roślinnością terenach. Jedzą głównie zioła przyprawione solą, którą niosą podmuchy bury. Okazuje się, że jest to bardzo prosty, ale doskonały przepis na pyszny ser! Sery wyrabiane w serowarniach na Pagu regularnie otrzymują międzynarodowe nagrody. Najbardziej znany spośród nich jest Paški sir. To najcenniejszy z chorwackich serów i jeden z najlepszych serów owczych na świecie. Wyrabiany jest z owczego mleka, które dzięki wszechobecnej soli ma lekko słonawy smak. Od 1870 roku powstaje dokładnie według tej samej formuły. Leżakuje tylko 1 rok, po czym błyskawicznie te ponad 2 kilogramowe złote krążki znikają z półek sklepowych. Ser ma wyjątkowy smak i dosłownie topi się w ustach. Dlatego nie zapomnijcie zabrać ze sobą do domu kawałka tego rozpieszczającego kubki smakowe smakołyku.

Koronkarka cesarzowej Marii Teresy

Jedną z tradycji na wyspie jest koronkarstwo. Pierwsze wzmianki o tych wyjątkowych ręcznych arcydziełach pochodzą z XV wieku, a związane są z klasztorem Sióstr Benedyktynek, które je sprzedawały do Wenecji i Wiednia. Jak wielką cieszyły się renomą pokazuje fakt, że cesarzowa Maria Teresa zatrudniła na swoim dworze koronkarkę z wyspy Pag, by ta na bieżąco mogła dostarczać swoje drogocenne rękodzieło. Koronka ta różni się od innych typów chorwackich filigranów tym, że jest bardzo wytrzymała, choć wykonana z cienkiej nici. A szablony wzorów przekazywane są, przez stulecia, z matki na córkę. W 2009 roku koronka z wyspy Pag wpisana została na Listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO. W mieście Pag znajduje się muzeum poświęcone koronkom. Dla chętnych organizowane są również kursy wytwarzania tego niezwykle misternego wyrobu.

Ponad tysiącletni gaj oliwny

To jeszcze nie koniec! Pag zaskakuje zupełnie nieoczywistymi miejscami. Do takich należy znajdująca się na samym końcu wysp wioska Lun. Odnajdziecie koło niej prawdziwe bogactwo przez wieki niezmienionej przyrody. To wielki gaj oliwny, zajmujący około 24 hektary powierzchni, na których rośnie ponad 80.000 (!) drzewek gatunku Olea oleaster. Najstarsze mają ponad 1600 lat, młodsze i tak około 1000. Dlatego już w 1963 roku został ogłoszony rezerwatem przyrody. W tym wyjątkowym miejscu możecie wybrać się na długi spacer ciesząc się muzyką cykad pomieszaną z szumem fal i szelestem listków oliwek.

Zdjęcia: ChWT – Zoran Jelca, Aleksandar Gospić, Ivo Biocina, Sasa Cvetković, Damir Fabijanić