Wyjątkowym elementem rewersu jednej z monet jest inkrustowany krzemień pasiasty wkomponowany w tło przedstawiające fragment komory poeksploatacyjnej neolitycznej kopalni krzemienia. Motyw komory poeksploatacyjnej widnieje również na awersie monety. Rewers monety dwuzłotowej przedstawia wizerunek ostrza siekiery z krzemienia pasiastego oraz narzędzia górnicze: rekonstrukcję kilofa z krzemiennym ostrzem, krzemienne ostrze kilofa bez oprawy, dźwignię z rogu jeleniego oraz kamienne ostrze kilofa.
Prehistoryczna kopalnia krzemienia znana pod nazwą Krzemionki Opatowskie jest jednym z najważniejszych zabytków kultury materialnej w Polsce i najwybitniejszym zabytkiem z młodszej epoki kamienia (neolitu) w Europie Środkowej. Jest świadectwem wysokiej kultury technicznej społeczności ludzkich zamieszkujących w dorzeczu Wisły przed 5000 lat, gdy nie znano jeszcze technologii produkcji brązu i żelaza. Krzemień pasiasty z Krzemionek Opatowskich służył przede wszystkim do wytwarzania ostrzy siekier, które były narzędziami pracy, bronią i symbolami prestiżu ich posiadaczy. Kopalnia w Krzemionkach została odkryta 19 lipca 1922 r. przez geologa Jana Samsonowicza, współpracującego z archeologiem Stefanem Krukowskim.
{gallery}8774{/gallery}
Najstarsze kopalnie skał krzemionkowych pojawiły się na obszarze Egiptu, gdzie eksploatowały je społeczności zbieracko–łowieckie środkowego i górnego paleolitu. W końcowej fazie starszej epoki kamienia surowce krzemionkowe (i inne np. obsydian) były wydobywane już w wielu miejscach Europy oraz dzisiejszej Polski (Wołowice, Orońsko, Gojść). Największy rozkwit górnictwo krzemienia przeżywało w młodszej epoce kamienia, kiedy wzrosło zapotrzebowanie na ten surowiec. Obok niewielkich kopalń jamowych czy niszowych powstawały szyby o głębokości 16 m. Powierzchnia podziemnych wyrobisk przekraczała niekiedy 500 m2. W epoce brązu, ze względu na pojawienie się nowego surowca do wyrobu narzędzi, krzemień, a z nim jego wydobycie, tracił na znaczeniu. Najmłodszą z europejskich kopalń krzemienia odkryto na uroczysku Zele w Wierzbicy w powiecie radomskim. Szyby kopano tu jeszcze u schyłku epoki brązu, około 1000 r. p.n.e. W chwili obecnej znamy ponad 250 kopalń skał krzemionkowych z epok kamienia i brązu w całej Europie, w tym ponad 20 w Polsce.
Historia trasy podziemnej w Krzemionkach sięga końca lat 50-tych XX wieku, kiedy turyści zaczęli zwiedzać odgruzowane przez inż. Tadeusza Żurowskiego podziemia kopalń w rejonie szybów 1,2 i 3. Obecna trasa podziemna liczy 465 długości i w najgłębszym miejscu osiąga 11,5 m. Umożliwia ona zwiedzenie zarówno świetnie zachowanych wyrobisk pradziejowych kopalni krzemienia pasiastego, jak i zapoznanie się z geologią regionu, a także ze sposobami zabezpieczania i konserwacji prastarych kopalń stosowanymi w ciągu ostatnich 50 lat. Podziemna trasa turystyczna w Krzemionkach jest jedynym tego typu obiektem na świecie otwartym dla szerszej publiczności.
Krzemień pasiasty zyskał miano polskiego diamentu i jest obecnie wykorzystywany przy produkcji biżuterii.
Przez teren rezerwatu "Krzemionki Opatowskie" przechodzi niebieski szlak turystyczny Łysa Góra - Pętkowice.
www.krzemionki.pl
www.krzemionki.info
{jumi [*6]}
