niedziela, maj 05, 2024
Follow Us
poniedziałek, 10 wrzesień 2012 13:51

Radek Szlaga śledzi losy Freedom Club

Napisane przez Tadeusz Biernacki
Oceń ten artykuł
(0 głosów)
Jeden z obrazów Radka Szlagi Jeden z obrazów Radka Szlagi www.csw.art.pl

W Centrum Sztuki Współczesnej w Warszawie możemy podziwiać najobszerniejszą jak dotąd wystawę Radka Szlagi. Artysta podjął się śledztwa dotyczącego Freedom Clubu – tajemniczej organizacji, którą do życia powołał Ted Kaczynski. Ten ostatni jako Unabomber przez 18 lat wysyłał eksplodujące paczki do naukowców i szefów wielkich korporacji.

Wystawa Radka Szlagi zatytułowana została właśnie „Freedom Club". Nie wiadomo, czy organizacja ta istniała naprawdę czy była tylko wytworem wyobraźni Theodora Johna Kaczynskiego, matematycznego geniusza. Ten absolwent uniwersytetu Harvarda i uniwersytetu Michigan w Ann Arbor przez dwa lata wykładał na uniwersytecie w Berkeley. Potem jednak zrezygnował z pracy i postanowił walczyć z nowoczesną cywilizacją. Sprzeciwiał się rozwojowi technicznemu. Od 1975 roku przez prawie 18 lat wysyłał eksplodujące bomby naukowcom i przedstawicielom wielkich korporacji. Paczki były sygnowane inicjałami „FC", co stanowiło skrót od „Freedom Club". W wyniku działalności Kaczynskiego zginęły 3 osoby, a 29 ludzi zostało rannych. Śledztwo w jego sprawie było najdłuższą i najbardziej kosztowną operacją FBI. W 1995 roku „The New York Times" i „The Washington Post" opublikowały jego manifest dotyczacy zagrożeń związanych z rozwojem technologii. W tych słowach pewien człowiek rozpoznał poglądy swojego brata i dzięki temu Unabombera udało się schwytać.

Radek Szlaga postanowił na własną rękę poszukać odpowiedzi na pytanie, czym był lub mógłby być Freedom Club. Odkrył szereg wizerunków i reprezentacji idei, które stały się centralnym punktem opinii Teda Kaczynskiego. Do tych idei należą opór wobec społecznych hierarchii, współczesnej cywilizacji, wrogość wobec ekspansji technologii we wszystkich dziedzinach życia i mgliste wyobrażenie o pierwotnej wolności. Tego rodzaju ideologia łatwo szerzy się wśród osób, które w danej społeczności czują się inne, obce, gorsze. Obrazy tej kategorii osób możemy znaleźć na wystawie Radka Szlagi.
Kaczynski miał polskie pochodzenie. Szlaga wziął to pod uwagę i wyruszył na polską wieś, gdzie odnalazł własne korzenie. W jego pracach można więc zobaczyć Ochotnicę – wieś leżącą u podnóża góry Szlagówki, kolebki rodu Szlagów. W artystycznej wizji jest to na wpół mityczna kraina, gdzie pierwotne zabobony toczą walkę ze zdobyczami cywilizacji, a ludzie żyją blisko zwierząt. Spacerując po wystawie, podążamy śladami krewnych Radka Szlagi, którzy w Ameryce poszukiwali lepszego życia. Naraz znajdujemy się w Detroit – mieście, które zbankrutowało i które ludzie opuszczają w pośpiechu. Dziś jest ono symbolem przebudzenia z amerykańskiego snu.
Wystawa „Freedom Club" jest najobszerniejszą instytucjonalną prezentacją dzieł Radka Szlagi. Wszystko, co na drodze z Ochotnicy do Detroit można spotkać, znajduje się na artystycznych instalacjach i obrazach – są tu demony, kanibale, wieprze, górale, wieśniacy, zbójcy i duchy przodków. W Detroit nie brakuje emigrantów – Polaków i Murzynów.
Wieś na wystawie Szlagi przybiera karykaturalną formę. Są tu wypchane kurze łby, hodowla kartfoli pod szkłem, a także bimbrownia na zapleczu szklarni. W galerii znajdują się również zepsute samochody, odzwierciedlające opuszczone, wymarłe Detroit.
W centrum wystawy znajdziemy mapę świata i portrety rodziców artysty. Do tytułu ekspozycji nawiązuje zaś manuskrypt, iluminowana księga będąca kroniką poszukiwań Freedom Club. Obok księgi została postawiona wieża strażnicza. Na jej szczycie oko omiata spojrzeniem całą wystawę. Być może pilnuje ono malarza, który wdarł się na nieswoje terytorium. Albo też gości wystawy, którzy próbują wraz z artystą odkryć tajemnice Freedom Club. Może być również tak, że z wieży strażniczej spogląda na ekspozycję sam twórca, kontrolując wszystko, co się dzieje dookoła.
Radek Szlaga to artysta znany z eklektycznych, komiksowo-surrealistycznych obrazów, opartych na motywach rodem z kultury popularnej i współczesnych mediów. Latem w Galerii Raster można było zobaczyć jego wystawę „Freedom Club – Trailer". Już sam tytuł wskazuje, że był to zwiastun obecnej ekspozycji w CSW. Wcześniej artysta zajmował się projektem „Tansatlantyk". Wraz z Honzą Zamoyskim wybrał się w rejs statkiem do Nowego Jorku – tak, jak miliony europejskich emigrantów. Projekt ten reprezentował polską galerię Leto na nowojorskich targach sztuki współczesnej Frieze. Szlaga jest absolwentem i wykładowcą Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu. Ten malarz, rysownik i autor książek artystycznych jest też współzałożycielem poznańskiej grupy artystycznej Penerstwo.
Obecna wystawa Radka Szlagi w CSW potrwa do 18 listopada. Równolegle w Galerii 2 można zobaczyć wystawę Agnieszki Polskiej „Auroryt".

{jumi [*7]}

a