Strach to uczucie, które może skutecznie zatruć życie i przedostać się do niemal każdej jego dziedziny. Cierpiący na ostrą arachnofobię dokładnie sprawdzają każdy film na obecność pająków, osoby z klaustrofobią z kolei nie pozwolą sobie wejście do ciasnego pomieszczenia. Jeszcze gorszy może być lęk uogólniony, niespecyficzny, albo zespoły lękowe związane z traumatycznymi przeżyciami.
Ze strachem radzimy sobie różnie. Niektórzy starają się przezwyciężyć swoje lęki stopniowo, poprzez desensytyzację; inni próbują terapii, jeszcze inni starannie unikają sytuacji, które naraziłyby ich na zetknięcie się z obiektem lęku. Powtarzamy sobie, że strach ma wielkie oczy i staramy się zebrać na odwagę z pomocą wyobraźni i znajomych.
Dlaczego jednak niektórzy boją się bardziej od innych? Może będziemy w stanie już niedługo odpowiedzieć na to pytanie dzięki Thomasowi Ågrenowi z Uniwersytetu w Uppsali. W przeprowadzonym przez siebie badaniu pokazywał ludziom obrazek, a następnie raził ich prądem. W reakcji na dwa następujące po sobie bodźce, u badanych pojawił się strach związany z ilustracją.
Jednak sama tylko reakcja strachu nie wystarczy, by został on z nami na dłużej. Strachu trzeba się nauczyć przez proces utrwalania. Aby sprawdzić co się stanie, kiedy przerwie się ten proces, Ågren podzielił badanych na dwie grupy. Grupie eksperymentalnej zaprezentował od razu po pierwszej ekspozycji ten sam obrazek bez bodźca bólowego, tym samym nie dopuszczając do utrwalenia reakcji. Grupie kontrolnej dał chwilę wytchnienia przed ponowną ekspozycją.
Utrwalanie wspomnień dokonuje się poprzez formację białek w mózgu. Gdy coś zapamiętujemy, konkretne wspomnienie traci na wyrazistości i musi zostać potwierdzone przez kolejne przypomnienie. Ponieważ jednak przypominamy sobie nie fakty, ale swoje wrażenia wywołane faktami, ingerencja w ten proces może zmienić zawartość naszych wspomnieć.
Odkrycie potwierdzają wyniki skanowania mózgu badanych za pomocą rezonansu magnetycznego. Osobom w grupie eksperymentalnej nie pozostały nawet ślady strachu, podczas gdy tym z grupy kontrolnej uczucie strachu towarzyszyło jeszcze przez jakiś czas.
Ågren ma nadzieję, że jego badania pomogą milionom ludzi na całym świecie zmagającym się z nękającymi ich lękami. Kto by pomyślał, że pomóc mogą wybiórcza pamięć i rozkojarzenie…
{jumi [*7]}
