Muzyka Marka Rothki

Warto się wybrać, bo to jedyna jak na razie możliwość, by poznać całokształt twórczości wybitnego malarza. Wystawa w Muzeum Narodowym w Warszawie pokazuje Rothkę jako malarza wytrwale poszukującego swojego dojrzałego stylu – od późnych lat 20., kiedy jako młody człowiek zdecydował się zostać artystą, aż do końca jego drogi twórczej. Obejmuje wszystkie jej okresy – od wczesnych obrazów realistycznych, utrzymanych w ciemnej gamie kolorów, poprzez surrealizujące obrazy z późnych lat 30. i początku 40. oraz już abstrakcyjne „wieloformy” (multiforms), po wielkoformatowe prace z okresu największej świetności malarza w latach 50. i 60., należące do nurtu określanego jako malarstwo barwnych płaszczyzn (color field painting). Dzięki takiemu wyborowi dzieł widz będzie miał okazję prześledzić intrygującą drogę artysty XX wieku. Istotną część wystawy stanowią materiały archiwalne, pochodzące m.in. z archiwum rodzinnego Kate i Christophera, dzieci Marka Rothki, wśród których znajduje się rzadko wystawiana The Graphic Bible rabina Lewisa Browne’a, ilustrowana przez Rothkę (będąca jego jedynym ważnym komercyjnym projektem ilustratorskim), oraz wybór ulubionych książek i płyt artysty. Widz będzie mógł poznać zainteresowania literackie i muzyczne malarza, które tworzyły tło kulturowe dla jego twórczości. Dopełnieniem wystawy jest projekt Nicolasa Grospierre’a – fotograficzna wycieczka w przeszłość do miasta urodzenia Rothki, Dźwińska (dawniej Dyneburg, obecnie Daugavpils na Łotwie). Poprzez zdjęcia pokazane w specjalnych gablotach opowiada o tym miejscu jako lustrze, w którym odbijają się i zacierają ślady przeszłości wielkiego artysty.
Ekspozycji towarzyszą ciekawe spotkania ze znawcami twórczości i życia Marka Rothko, a także specjalnie przygotowane oprowadzania. Na kolejne zapraszamy 8.08. To wtedy w muzyczną podróż po świecie Marka Rothki zabierze nas Sergiusz Pinkwart, skrzypek, altowiolista i pasjonat twórczości amerykańskiego abstrakcjonisty. Wraz z przewodnikiem będziemy mogli usłyszeć melodie, które towarzyszyły Rothce, który wyruszył z prowincjonalnego Dźwińska do serca Ameryki. Poznamy muzyczny gust malarza i kolejne etapy jego twórczości, które przybliżały go do ambitnego celu – pełnego zespolenia świata dźwięków i obrazów. Dzięki instrumentom sami będziemy mogli odcyfrować muzyczny kod zapisany w obrazach Marka Rothki. Kolorowe płaszczyzny przełożymy na język dźwięków i dzięki temu poznamy emocje malarza–kompozytora. Przeżyjemy w niezwykły sposób wystawę prac artysty, którego sztuka w XX wieku była fenomenem, a w XXI wieku osiągnęła na aukcjach astronomiczne kwoty. To niepowtarzalna okazja na jedyny w swoim rodzaju, intymny kontakt ze sztuką Marka Rothki, którego obrazy wystawiane są w Polsce po raz pierwszy w historii.
- Zostałem malarzem, bo chciałem wznieść malarstwo na poziom oddziaływania muzyki i poezji. – odpowiadał Mark Rothko, gdy pytano go o źródła inspiracji i życiowe credo.
Muzyka towarzyszyła artyście w czasie procesu tworzenia. W pracowni malarskiej słuchał swojej kolekcji płyt z muzyką klasyczną. Był melomanem najwyższej próby i lubił, a także potrafił, doskonale o muzyce mówić. We wspomnieniach syna malarza, Christophera Rothko zapisały się pełne pasji opowieści ojca o Mozarcie, Beethovenie i Schubercie. O życiu i swoich wspomnieniach z dzieciństwa spędzonego w żydowskim chederze mówił niewiele, o malarstwie z synem nie rozmawiał w ogóle, za to muzyka była tematem codziennych dyskusji, sporów i interpretacji. Nieustannie powtarzał, że pragnie, by jego obrazy przemawiały wprost do emocji widza w sposób, w jaki słuchacz odbiera muzykę podczas koncertu w filharmonii. Zaklinał dźwięki i melodie, które rodziły się w jego umyśle w kolorowe płaszczyzny, które precyzyjnie nanosił na płótno. Christopher Rothko z pełnym przekonaniem mówi dziś, że gdyby ojciec odebrał odpowiednie wykształcenie, z pewnością byłby wirtuozem.
„Mark Rothko – muzyczne interpretacje” – wieczorne oprowadzania po wystawie, 2013-08-08, godz. 19.00, zbiórka w holu głównym / obowiązuje bilet wstępu na wystawę
Wystawa „Mark Rothko. Obrazy z National Gallery of Art w Waszyngtonie” potrwa do 1 września 2013 r.
{jumi [*7]}