Sierpniowy festiwal Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina przygląda się twórczości Chopina poprzez arcydzieła innych twórców, zwłaszcza tych, z których czerpał.
Odwołuje się także do współczesności genialnego kom- pozytora, prezentując m.in. twórczość bliskiego Chopinowi kręgu jego przyjaciół - kompozytorów polskich, dla których pamięć potomnych okazała się mniej łaskawa, a którzy pozostawili utwory dużej wartości: Dobrzyńskiego, Nowakowskiego, Lessela, Krogulskiego, a także tych,z którymi współtworzył świat muzyczny Europy pierwszej połowy XIX wieku i tych, którzy pozostawali wyraźnie pod jego wpływem. Szczególne miejsce w programie każdego festiwalu zajmuje także twórczość kompozytorów polskich XX i XXI wieku: Karola Szymanowskiego, Witolda Lutosławskiego, Andrzeja Panufnika, Pawła Szymańskiego...
Specjalnym walorem Chopina i jego Europy jest przywoływanie oryginalnego brzmienia utworów, które wykonywane na instrumentach z epoki lub ich kopiach pozwalają nam zbliżyć się do aury dźwiękowej czasów Chopina. Legendarne zespoły i soliści, specjalizujący się w wykonawstwie historycznym są stałymi gośćmi Festiwalu, przybliżając magiczny obraz minionych epok. Pianiści grają na fortepianach z kolekcji Instytutu, który dysponuje zbiorem instrumentów z czasów Chopinowskich: słynnymi Pleyelami, Erardami, Broadwoodem i kopią fortepianu Graf. Już wiosną 2018 roku kolekcję dopełni niezwykły nabytek: pierwsza współczesna kopia warszawskiego instrumentu Chopina z manufaktury cenionego ówcześnie Fryderyka Buchholtza.
Chopin i jego Europa szczyci się gronem muzycznych przyjaciół, do których należą gwiazdy światowej pianistyki, wybitni kameraliści, wirtuozi różnych instrumentów, dyrygenci, znakomite zespoły... wśród goszczących po wielokroć w Warszawie na zaproszenie Instytutu są Martha Argerich, Nelson Freire, Nelson Goerner, Garrick Ohlsson, Krystian Bezuindehout. Orkiestra XVIII wieku, Europa Galante, Collegium 1704, Sinfonia Varsovia... Festiwal jest podstawą stale powiększanej i zdobywającej międzynarodowe uznanie kolekcji wydawnictw fono- graficznych CD i DVD Instytutu.